पहलगाम हल्ल्यानंतर भारत आणि पाकिस्तानमध्ये युद्धासारखी (War) परिस्थिती निर्माण झाली आहे. पाकिस्तानने असे काही केले आहे की त्याला योग्य उत्तर देणे खूप महत्वाचे आहे. युद्धसदृश परिस्थिती कधीही उद्भवू शकते. यामुळेच भारताने पाकिस्तानविरुद्ध पाणी करार रद्द करणे, पाकिस्तानी नागरिकांचे व्हिसा रद्द करणे आणि राजनैतिक संबंध कमी करणे यासारखे कठोर उपाय केले आहेत. प्रत्युत्तरादाखल, पाकिस्ताननेही भारतासाठी आपले हवाई क्षेत्र बंद केले आहे. जेव्हा भारताने पाणी करार संपवला तेव्हा सर्वात आक्रमक प्रतिक्रिया पाकिस्तानकडून आली.
हेच कारण आहे की पाकिस्तान भारताला घाबरतो आणि तो म्हणतो की भारत कधीही युद्धासाठी पहिला हल्ला करू शकतो. पण जर भारत किंवा इतर कोणताही देश दुसऱ्या देशावर पहिला हल्ला करतो तर त्या देशाचे किती नुकसान होते? चला शोधूया.
War आंतरराष्ट्रीय कायद्याचे उल्लंघन
शत्रू देशावर प्रथम हल्ला करण्याचे जितके फायदे आहेत तितकेच तोटेही आहेत. याचा फायदा असा होऊ शकतो की त्याचे इतर देशांपेक्षा मजबूत स्थान आहे. शत्रूला अनपेक्षितपणे नुकसान होऊ शकते. तथापि, हे आंतरराष्ट्रीय कायदा आणि सुरक्षा प्रोटोकॉलचे देखील उल्लंघन करते. याशिवाय, प्रथम हल्ला केल्याने त्या देशाचे आर्थिक, लष्करी आणि सामाजिक नुकसान होते.
War कमकुवत आर्थिक परिस्थिती
आंतरराष्ट्रीय कायद्यानुसार, कोणत्याही वैध कारणाशिवाय इतर कोणत्याही देशावर हल्ला करणे हा युद्ध गुन्हा मानला जातो. अशा परिस्थितीत, संयुक्त राष्ट्र आणि इतर आंतरराष्ट्रीय संघटना देखील प्रथम हल्ला करणाऱ्या देशाला शिक्षा करू शकतात. युद्धाच्या परिस्थितीत, एखाद्या देशाला इतका खर्च करावा लागतो की त्याला मोठे आर्थिक नुकसान सहन करावे लागते. लष्करी उपकरणे, सैनिक आणि युद्धाशी संबंधित इतर खर्चांवर प्रचंड पैसा खर्च करावा लागतो. यामुळे देशाची अर्थव्यवस्था कमकुवत होते.
War लष्करी नुकसान
कोणत्याही परिस्थितीत, जो देश प्रथम हल्ला करतो त्याला आपल्या सैनिकांचे प्राण गमावण्याचा आणि त्यांना गंभीर दुखापत होण्याचा धोका असतो. यामुळे देशाची लष्करी शक्ती कमी होते. याशिवाय, युद्धामुळे सामाजिक नुकसान देखील होते. अशा परिस्थितीत, देशात गुन्हेगारी, सामाजिक अशांतता आणि नागरी हिंसाचाराचा धोका वाढतो. देशाची रचनाही कमकुवत होते आणि लोकांचा विश्वासही कमी होतो.
