अमेरिकेचे अध्यक्ष डोनाल्ड ट्रम्प यांनी भारताकडून आयातीवर २५ टक्के कर लादल्यानंतर आणि रशियन शस्त्रास्त्रे आणि तेल खरेदीवर (Reserve Oil) दंड जाहीर केल्यानंतर आणखी एक पाऊल उचलले आहे. अमेरिकेने पाकिस्तानसोबत तेलाच्या बाबतीत व्यापार करार केला आहे. यासंदर्भात अमेरिकेचे म्हणणे आहे की हे पाकिस्तानच्या तेल साठ्यांचा विकास करण्यासाठी काम करेल. यासोबतच, ट्रम्प यांनी भारताची अर्थव्यवस्था मृतावस्थेत असल्याचे म्हटले आहे कारण भारताने अमेरिकेसाठी दुग्धजन्य पदार्थ आणि कृषी बाजारपेठा उघडण्यास नकार दिला आहे.
सध्या अमेरिका आणि पाकिस्तान खूप मैत्रीपूर्ण आहेत. एप्रिलमध्ये अमेरिकेने पाकिस्तानवर २९% कर लादला होता, परंतु नंतर तो ९० दिवसांसाठी स्थगित केला आणि आता लावण्यात आलेला कर भारतापेक्षाही कमी आहे यावरून हे स्पष्ट होते. बरं… दरम्यान, आपण शोधूया की कोणाकडे जास्त तेलाचे साठे आहेत, भारताकडे की पाकिस्तानकडे.
Reserve Oil पाकिस्तानकडे किती तेलाचे साठे आहेत?
यूएस एनर्जी इन्फॉर्मेशन अॅडमिनिस्ट्रेशन आणि वर्ल्डोमीटरच्या आकडेवारीनुसार, २०१६ पर्यंत पाकिस्तानकडे ३५३.५ दशलक्ष बॅरल तेलाचा साठा होता. या आकडेवारीनुसार पाकिस्तान या बाबतीत ५२ व्या क्रमांकावर आहे. जगातील तेल साठ्यापैकी पाकिस्तानकडे फक्त ०.०२१% तेल आहे. शेजारील देशाचा दररोजचा तेलाचा वापर ५,५६,००० बॅरल आहे. पाकिस्तानकडे असलेल्या तेलाच्या साठ्यातून स्वतःच्या गरजाही पूर्ण करू शकत नाही.
Reserve Oil पाकिस्तानचे दैनिक तेल उत्पादन
पाकिस्तानची परिस्थिती अशी आहे की मागणीशिवाय देशांतर्गत आयात पूर्ण करणे कठीण आहे. पाकिस्तानमध्ये दररोजचे तेल उत्पादन सुमारे ८८,२६२ बॅरल आहे, जे राष्ट्रीय वापरापेक्षा खूपच कमी आहे. सध्या पाकिस्तान स्वतः ८५% तेल इतर देशांकडून आपल्या देशांतर्गत वापरासाठी आयात करतो. अशा परिस्थितीत, जरी त्याने अमेरिकेशी तेलाचा करार केला असला तरी, जो माणूस इतरांकडून भीक मागून स्वतःचे पोट भरतो तो दुसऱ्या कोणाला कशी मदत करू शकेल?
Reserve Oil भारतात तेलाचे साठे आहेत.
भारताच्या साठ्यात सध्या ५.३३ दशलक्ष टन कच्च्या तेलाचा साठा आहे, जो सुमारे ३८ दशलक्ष बॅरल इतका आहे. २०१९-२०२० च्या पातळीवर देशाच्या एकूण कच्च्या तेलाच्या वापराच्या सुमारे १० दिवस पूर्ण करण्यासाठी हा साठा पुरेसा आहे. मुख्यतः हा साठा पश्चिम किनारपट्टी आणि आसाममध्ये आहे. याशिवाय, भारतात ६५१.८ दशलक्ष मेट्रिक टन पुनर्प्राप्त करण्यायोग्य कच्च्या तेलाचे साठे आहेत. अंदमानमध्येही तेलाचे साठे सापडत असल्याने, ते भारताच्या ऊर्जेच्या गरजा पूर्ण करण्यास मदत करते असे म्हटले जात आहे.
Reserve Oil भारताचे तेल उत्पादन
भारताचे तेल साठे पाकिस्तानपेक्षा खूप जास्त आहेत. भारत दररोज पाकिस्तानपेक्षा जास्त कच्चे तेल उत्पादन करतो. फेब्रुवारी २०२५ मध्ये, भारताने दररोज ६,००,००० बॅरलपेक्षा जास्त तेल उत्पादन केले, तर पाकिस्तानने फक्त ६८,००० बॅरल उत्पादन केले. भारत आणि पाकिस्तान दोघांनाही परदेशातून तेल आयात करावे लागत असले तरी, भारत पाकिस्तानपेक्षा जास्त तेल वापरतो.
