दारू म्हटलं की अनेकांच्या डोक्यात लगेच वाइन, बीयर, व्हिस्की, रम, वोडका असे विविध प्रकार फिरू लागतात. पण तुम्ही कधी शांत बसून विचार केलाय का, की ही सगळी दारू तयार तरी कशापासून होते? खरं सांगायचं तर, दारू केवळ नशेसाठी नसून ती बनवण्यामागे एक सखोल प्रक्रिया, वेगवेगळ्या पद्धती आणि पारंपरिक ज्ञान दडलेलं असतं. चला तर मग, विविध दारूंची खासियत, त्यांचं मूळ कच्चं साहित्य आणि त्या बनवण्यामागचं थोडं विज्ञान जाणून घेऊया.
वाइन
वाइन म्हणजे सौम्य चव, मोहक सुगंध आणि शाही लुक. वाइन तयार करण्यासाठी पक्क्या द्राक्षांचा रस काढून त्यात नैसर्गिक यीस्ट टाकलं जातं. या यीस्टमुळे किण्वन होते आणि अल्कोहोल तयार होतो. रेड, व्हाईट आणि रोझे वाइनमध्ये फरक हा द्राक्षांच्या रंगावर आणि सालीसकट किंवा साल काढून केलेल्या किण्वनावर अवलंबून असतो.
बीयर
बीयर ही जव किंवा गहू यांसारख्या धान्यांपासून बनवली जाते. या धान्यांना अंकुरवून मग किण्वन करून तयार केलेल्या वॉर्टमध्ये हॉप्स घालून बीयर बनते. हॉप्समुळे तिला थोडीशी कडसर पण फ्रेश चव येते.
व्हिस्की
व्हिस्की म्हणजे गहू, कॉर्न, बार्लीपासून बनलेली दारू. पण इथे खास गोष्ट म्हणजे डिस्टिलेशन आणि वृद्धिंगत होणं. ती लाकडी पिंपात वर्षानुवर्षे ठेवली जाते. त्यामुळे तिची चव गडद, तीव्र आणि खोलवर जाणारी होते.
जिन
जिन ही एक डिस्टिल्ड स्पिरीट आहे पण तिची खासियत म्हणजे जुनिपर बेरी. या फळांमुळे तिला झाडासारखा, हर्बी आणि फ्रेश चव येते. म्हणूनच ती कॉकटेल्समध्ये विशेष प्रिय असते.
वोडका
वोडका म्हणजे साधेपणातली ताकद. ही बटाटा, मका किंवा कधीकधी गव्हापासून बनते. ती अनेक वेळा डिस्टिल केली जाते, ज्यामुळे तिची चव अगदी क्लीन आणि सौम्य होते.
रम
रम म्हणजे ऊसाच्या रसाचं किंवा मोलॅसिसचं (गाळवलेलं गूळसदृश पदार्थ) गोडसर आणि मसालेदार रूप. ही दारू शरीराला गरम ठेवते आणि कॅरिबियन देशांमध्ये फार लोकप्रिय आहे.
ब्रांडी
ब्रांडी म्हणजे फळांचा अर्क. जास्तकरून द्राक्षं पण सफरचंद, आंबा किंवा इतर फळांचाही रस वापरून ती बनते. थोडक्यात, ही एक गरम पिण्याची आणि हिवाळ्यात खास प्रिय असलेली दारू आहे.
शेवटचं सांगायचं झालं तर…
दारू ही फक्त पार्टी किंवा नशेची गोष्ट नाही. ती तयार होणं म्हणजे विज्ञान, पारंपरिक कौशल्य, आणि प्रक्रियेचं उत्तम उदाहरण. कोणती दारू कशापासून बनते, तिच्या चवेमागे काय कारणं आहेत, हे समजून घेतलं की त्या ग्लासाकडे बघण्याची नजरही अधिक जाणकार होते.