महाराष्ट्राच्या विधानसभा निवडणुकीचा आज निकाल (Election Results) लागणार आहे. एकनाथ शिंदेंची शिवसेना, भारतीय जनता पार्टी, अजित पवारांची राष्ट्रवादी काँग्रेस पक्षाची महायुती राज्यामध्ये पुन्हा सत्तेत येणार की उद्धव ठाकरेंची शिवसेना, काँग्रेस आणि शरद पवारांची राष्ट्रवादी काँग्रेस सत्ता ताब्यात घेणार हे पाहणं महत्त्वाचं ठरणार आहे. आज निकाल जाहीर होताना अनेक ठिकाणी उमेदवारांचं डिपॉझिट जप्त झालं असं ऐकायला मिळतं. मात्र डिपॉझिट जप्त होणं म्हणजे काय? नेमके किती पैसे जप्त होतात? लॉजिक यामागील काय असतं हे अनेकांना ठाऊक नसतं. याचसंदर्भात आज निकालाच्या निमित्ताने जाणून घेऊयात…
Election Results डिपॉझिट भरण्याचा कायदा काय?
लोकप्रतिनिधी कायदा, उमेदवार म्हणून लोकसभा किंवा विधानसभा निवडणुकीसाठी 1951 नुसार जी व्यक्ती उभी राहत असेल तर निवडणूक आयोगाकडे ठराविक रक्कम त्या व्यक्तीला जमा करावी लागते. डिपॉझिट असं याच रक्कमेला म्हणतात. वेगवेगळ्या निवडणुकांमध्ये ही रक्कम वेगवेगळी असते. अगदी राष्ट्रपती आणि उपराष्ट्रपतीच्या निवडणुकासाठी उभं राहायलाही त्या उमेदवाराला डिपॉझिट भरावं लागतं. कोण किती पैसे डिपॉझिट म्हणून भरतं हे पाहूयात… राष्ट्रपती आणि उपराष्ट्रपती पदाच्या निवडणुकीला उभं राहाणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीला 15 हजार रुपयांची रक्कम भरावी लागते. यामध्ये प्रवर्गानुसार कोणतीही सूट दिली जात नाही.
‘मविआ’चंच सरकार? उद्धव ठाकरे अन् शरद पवारांनी ‘लाईव्ह शस्त्र’ उगारलं
निवडणूक आयोगाकडे 25 हजार रुपये लोकसभा निवडणूक लढणाऱ्या उमेदवारांना निवडणुकीत उभं राहण्यासाठी जमा कलावे लागतात. एसटी आणि एससी श्रेणीमधील उमेदवारांसाठी ही रक्कम 12,500 रुपये इतकी आहे. 10 हजार रुपये उमेदवारांना विधानसभा निवडणुकीसाठी अर्ज दाखल करताना डिपॉझिट म्हणून भरावी लागते. 5 हजार इतकी प्रवर्गासाठी ही रक्कम आहे.
Election Results कधी जप्त होतं डिपॉझिट?
केंद्रीय निवडणूक आयोग उमेदवारांकडून डिपॉझिट घेऊन ती रक्कम जमा करुन घेतो. ठराविक प्रमाणात त्यानंतर मतं न मिळाल्यास डिपॉझिट जप्त होतं. म्हणजेच भरलेली रक्कम परत केली जात नाही.16.66 टक्के मतं प्रत्येक एकूण मतदानाच्या मिळवणं आवश्यक असतं. डिपॉझिट असं न झाल्यास जप्त केलं जातं. म्हणजेच 16 हजार 660 किंवा त्याहून अधिक मतं 1 लाख मतदारांचा मतदारसंघ असेल तर उमेदवाराला मिळाली तरच त्यांना डिपॉझिट परत केलं जातं. भरलेले पैसे तसं न झाल्यास त्यांना परत मिळत नाहीत. किमान 1/6 मतं मिळवणाऱ्यांचं राष्ट्रपती आणि उपराष्ट्रपती पदाच्या निवडणुकीमध्ये डिपॉझिट जप्त होतं नाही.
