घरात 10–12 वर्ष जुना फ्रिज असेल, तो आवाज करत असेल, बर्फ नीट नसेल जमत किंवा कूलिंग फारच कमी वाटत असेल, तर लगेच नवीन फ्रिज घेण्याचा विचार न करता एकदा हे उपाय करून पाहा. अनुभवी टेक्निशियनच्या मते, फ्रिजच्या बऱ्याच समस्या साध्या देखभालीतूनच सुटू शकतात आणि घरबसल्या तुम्ही ते सहज करू शकता – तेही खर्च न करता!
१. सखोल स्वच्छता (Deep Cleaning)
फ्रिजच्या आत आणि बाहेर साचलेली धूळ, अन्नाचे डाग किंवा ओलसरपणा यामुळे त्याची कार्यक्षमता कमी होते. बेकिंग सोडा, लिंबाचा रस आणि पाण्याचे मिश्रण वापरून फ्रिजच्या ट्रेपासून ते रबर गॅसकेटपर्यंत सगळे नीट स्वच्छ करा. मायक्रोफायबर कपड्याने बाहेरचा भाग पुसल्यावर चमक परत येते. आणि जर लुक जुनाट वाटत असेल, तर आकर्षक फ्रिज मॅग्नेट्स किंवा स्टिकर लावून त्याला नवीन रूप द्या.
२. दरवाजाच्या गॅसकेटची तपासणी करा.
फ्रिजचा दरवाजा पूर्ण बंद होत नसेल, तर थंडी बाहेर जात राहते आणि फ्रिजला जास्त मेहनत घ्यावी लागते. गॅसकेट (रबर पट्टी) जर फाटलेली, सैल झालेली असेल तर ते ताबडतोब बदला. हे सहज घरातही करता येते आणि फ्रिज पुन्हा नीट सील होतो.
३. कूलिंग कॉईल आणि कंप्रेसरची देखभाल करा.
फ्रिजच्या मागील बाजूस असलेल्या कॉईलवर धूळ साचल्यास थंड करण्याची प्रक्रिया मंदावते. दर 2–3 महिन्यांनी ब्रश, ड्राय क्लॉथ किंवा वैक्यूम क्लिनरने कॉईल साफ करावी. कंप्रेसरच्या आजूबाजूला जागा मोकळी ठेवा, जेणेकरून उष्णता नीट निघून जाईल.
४. दैनंदिन वापरात हे 5 सवयी अंगीकारा
- फ्रिजचे दरवाजे उघडे ठेवू नका – थंडी बाहेर जाते आणि वीज जास्त लागते.
- गरम अन्न थेट फ्रिजमध्ये ठेऊ नका – थोडं थंड होऊ द्या.
- फ्रिज ओव्हरलोड करू नका – हवेचे सर्क्युलेशन बाधित होतं आणि कूलिंग कमी होतं.
- दर 10–15 दिवसांनी नको असलेली खाण्याच्या वस्तू बाहेर काढा.
- गॅसकेट आणि कॉईलची वेळोवेळी सफाई करा.
जर फ्रिजचा आवाज जास्त असेल, तर त्याचा लेव्हल (फ्लोअरिंगवर तो नीट समतल ठेवला आहे का?) एकदा तपासा. अनेक वेळा थरथराट किंवा कंपने यामुळे आवाज येतो. तसेच, दरवाजाच्या सीलमधून प्रकाश आत शिरत असेल, तर तो हवाबंद नसल्याचा संकेत असतो. थोडी मेहनत आणि लक्ष दिलं, तर जुना फ्रिज पुन्हा नव्यासारखा थंड काम करू शकतो – आणि नवीन फ्रिजवर हजारोंचा खर्च वाचतो!