उन्हाळ्याचे दिवस सुरू झाले की, आपल्या आरोग्याची आणि आहाराची विशेष काळजी घ्यावी लागते. उष्णतेमुळे शरीराला थंडावा आणि हायड्रेशन मिळणे खूप गरजेचे आहे. अशा वेळी हलके, पौष्टिक आणि ऊर्जा देणारे पदार्थ खाणे फायदेशीर ठरते. बऱ्याचदा लोकांना मसालेदार चाट खाण्याची इच्छा होते, पण बाहेरून रोज खाल्ल्याने पोट फुगणे, गॅस किंवा अ‍ॅसिडिटी अशा समस्या उद्भवू शकतात. त्यामुळे घरीच आरोग्यदायी चाट बनवणे हा एक उत्तम पर्याय आहे. या लेखात, आम्ही तुम्हाला काही सोप्या आणि पौष्टिक चाट रेसिपी सांगणार आहोत, ज्या तुम्ही घरी सहज बनवू शकता आणि उन्हाळ्यात ताजेतवाने राहू शकता.
१. काळ्या चण्याची चाट: प्रथिनांचा खजिना
काळे चणे हे प्रथिने आणि फायबरचा उत्तम स्रोत आहेत, जे तुम्हाला दीर्घकाळ ऊर्जा देतात. यासाठी उकडलेले काळे चणे एका भांड्यात घ्या. त्यात बारीक चिरलेला कांदा, टोमॅटो आणि हिरवी मिरची टाका. वरून लिंबाचा रस पिळा, भाजलेले जिरे पावडर आणि काळे मीठ टाकून चांगले मिक्स करा. शेवटी हिरवी कोथिंबीर घालून सर्व्ह करा. ही चाट बनवायला सोपी आणि पोटासाठी हलकी आहे.
अतिरिक्त टिप: चण्यांना रात्रभर भिजवून ठेवल्यास ते लवकर उकडतात आणि पचायला हलके होतात. चवीसाठी थोडा चाट मसाला किंवा लाल तिखटही घालू शकता.
२. मूग स्प्राउट्स चाट: पौष्टिक आणि चविष्ट
मोड आलेले मूग हे प्रथिने, फायबर आणि अँटिऑक्सिडंट्सने युक्त असतात. यासाठी मोड आलेले मूग हलके उकडवून घ्या किंवा कच्चेच वापरा. त्यात बारीक चिरलेली काकडी, कांदा आणि टोमॅटो मिसळा. लिंबाचा रस आणि चाट मसाला टाकून हलकेच मिक्स करा. थंड झाल्यावर सर्व्ह करा. ही चाट उन्हाळ्यात ताजेतवाने ठेवण्यासाठी उत्तम आहे.
अतिरिक्त टिप: घरच्या घरी मूग मोडवण्यासाठी, मूग ८-१० तास भिजवा, पाणी काढून टाका आणि ओल्या कापडात १-२ दिवस ठेवा. यामुळे पौष्टिकता वाढते.
३. फ्रूट चाट: रंगीबेरंगी आणि ताजेतवाने
सफरचंद, केळी, पपई, डाळिंब यांसारख्या हंगामी फळांपासून तुम्ही स्वादिष्ट फ्रूट चाट बनवू शकता. फळांचे लहान तुकडे करा, एका भांड्यात एकत्र करा आणि त्यावर लिंबाचा रस आणि चाट मसाला किंवा काळे मीठ टाका. हलकेच मिक्स करून थंडगार सर्व्ह करा. फळांचे कॉम्बिनेशन निवडताना लक्ष द्या—उदाहरणार्थ, संत्री आणि केळी एकत्र टाळा, कारण यामुळे पचनाचा त्रास होऊ शकतो.
अतिरिक्त टिप: थोडी पुदिन्याची पाने किंवा मध घालून चाटला अनोखी चव द्या. ही चाट डेझर्ट म्हणूनही उत्तम आहे!
४. कॉर्न चाट: हलका आणि चमचमीत नाश्ता
उकडलेले मक्याचे दाणे घेऊन त्यात चिरलेले टोमॅटो, कांदा आणि सिमला मिरची मिसळा. लिंबाचा रस आणि चाट मसाला टाकून चांगले मिक्स करा. हवं तर थोडी पुदिन्याची चटणी घालून चव वाढवा. ही चाट हलकी, पौष्टिक आणि मुलांपासून मोठ्यांपर्यंत सर्वांना आवडेल.
अतिरिक्त टिप: मक्याला हलके भाजून घेतल्यास धुरकट चव येते. थोडे उकडलेले बटाटे घालून चाट अधिक पोटभर बनवता येते.
५. काकडी आणि शेंगदाण्याचा सॅलड: थंड आणि ऊर्जादायी
काकडी सोलून लहान तुकडे करा. त्यात भाजलेले शेंगदाणे, बारीक चिरलेली हिरवी मिरची, लिंबाचा रस, काळे मीठ आणि कोथिंबीर मिसळा. काकडी शरीराला थंड ठेवते, तर शेंगदाणे प्रथिनांचा उत्तम स्रोत आहेत. ही चाट कमी कॅलरी आणि उच्च ऊर्जा देणारी आहे.
अतिरिक्त टिप: शेंगदाणे हलके भाजून घेतल्यास कुरकुरीतपणा वाढतो. गाजर किसून घालून रंग आणि पोषण वाढवता येते.
घरी चाट बनवण्याचे फायदे
घरी चाट बनवल्याने तुम्ही ताजे आणि स्वच्छ पदार्थ वापरू शकता, ज्यामुळे आरोग्याला फायदा होतो. या रेसिपी प्रथिने, फायबर आणि जीवनसत्त्वांनी युक्त आहेत, ज्या शरीराला हायड्रेट आणि ऊर्जावान ठेवतात. शिवाय, त्या बनवायला सोप्या, कमी खर्चिक आणि तुमच्या आवडीनुसार बदलता येतात.
शेवटची टीप: या रेसिपींमध्ये तुमच्या आवडीचे मसाले, दही किंवा इमलीची चटणी घालून चव वाढवा. उन्हाळ्यात ताजेतवाने आणि निरोगी राहण्यासाठी या चाटचा आनंद घ्या!
